Alkaloïden

Alkaloïden zijn stikstofhoudende stofwisselingsproducten van groene planten, die oplosbaar zijn in waterige oplossingen van zuren. Zij hebben uiteenlopende eigenschappen, maar wat ze gemeen hebben is, dat ze sterk op de leverfunctie werken en daardoor in meer of mindere mate giftig zijn.

De farmacologische wetenschap heeft alkaloïden goed onderzocht en geïsoleerd.
Thans zijn enkele honderden alkaloïden bekend. Het eerste alkaloïd werd in 1803 geïsoleerd: morfine uit de papaverplant.

De pure, geïsoleerde alkaloïden en synthetisch afgeleiden daarvan worden wereldwijd in de farmaceutische industrie toegepast vanwege hun pijnstillende, krampwerende en bacteriedodende werking.

In planten komen alkaloïden in hun pure vorm niet voor, maar sommige planten hebben als hoofdbestanddeel zoveel alkaloïden dat zij dodelijk giftig zijn. Deze planten, waaronder de wolfskers en papaver horen absoluut niet thuis in de huisapotheek en beschrijven we hier ook niet.

In de meeste planten is de concentratie alkaloïde zo laag, dat zij, wanneer je je houdt aan de voorgeschreven hoeveelheid, een heilzame werking hebben. Voorbeelden van planten met een lage concentratie zijn smeerwortel, valeriaan en klein hoefblad.