Selderij
selderij
Selderij - Apium graveolens
Schermbloemigen-Apiaceae (Umbelliferae)
eng. celery fr. céleri de. Sellerie
Selderij is een kruid, dat alleen gekweekt toepasbaar is. Wilde selderij of selderie komt hier en daar nog voor, op zilte grazige gronden maar de smaak ervan is slecht en bovendien is wilde selderie zwak giftig.
Ook staat de plant op de rode lijst van bedreigde plantsoorten.
Dit geldt niet voor de gekweekte vorm, het is een dankbaar kruid dat vooral in de winter veel gebruikt wordt.
Er bestaan veel soorten selderij, waarvan snijselderij, bleekselderij en knolselderij in dit verband de belangrijkste zijn.
Selderij was al bekend bij de oude Grieken, die het kruid vooral medicinaal gebruikten. Voor hen was het een heilige plant en de overwinnaar van de Nemeische spelen kreeg een krans van selderieblad.
De Romeinen gebruikten selderie ook als groente en toekruid. Vanaf de 16e eeuw komt de gekweekte vorm steeds meer in beeld om tenslotte als enige over te blijven.
Als geneeskruid is selderij erg geliefd bij de bestrijding van allerlei kwalen waar het vasthouden van water onderdeel van het probleem is. Selderij heeft een hoog gehalte aan vitamine C en Calcium. Ook is het kruid rijk bedeeld met bitterstoffen en etherische olie met daarin limoneen en apiine.
Selderij, Botanisch
De gekweekte vorm van selderij gedijt in elke goede tuingrond. Selderij houdt van een matig zonnige plek en kan slecht tegen wind.
Het is een tweejarige, winterharde plant. In het eerste jaar vormt zich het blad en in het tweede jaar schiet hij in bloei.
Selderij kan wel een meter hoog worden.
De wortel is verdikt in meer (knolselderij) of mindere mate (snijselderij). Uit de wortel schieten gladde, vertakte stengels met donkergroene, glanzende bladeren die wigvormig zijn ingesneden. In het tweede jaar vormt de plant bloemstengels waaraan schermen kleine witte bloemen van juli tot september bloeien.
Na de bloei vormen zich kleine ronde vruchtjes, waarna de plant afsterft.
Selderij in de keuken
Selderij is een belangrijk keukenkruid en is onovertroffen in soepen, bouillon en sauzen. Het kruid combineert ook prima met vruchten, zoals ananas en dadels, in allerlei salades.
Snijselderij smaakt aangenaam pittig bij allerlei winterse gerechten en gekookte mosselen. Om de vitamine C zoveel mogelijk te behouden voeg je de snijselderij pas op het laatste moment toe.
Knolselderij kun je verwerken in soepen. Voor erwtensoep is het zelfs een onontbeerlijk ingrediënt. Verder smaakt knolselderij rauw of geblancheerd lekker in een gezonde wintersalade en ook als gekookte groente is knolselderij erg smakelijk. Hetzelfde geldt voor bleekselderij. Het is meer een kwestie van smaak of je voor het een of ander kiest.
Je kunt met selderij naar hartenlust experimenteren, want dit veelzijdige kruid combineert bijna overal mee.
Probeer maar eens een lekkere winterse salade met selderij, die meteen de weerstand tegen allerlei winterkwalen verhoogt,
of een aparte ovenschotel met knolselder en anijs.
Selderij in de huisapotheek
Selderij heeft krachtige urinedrijvende eigenschappen en stimuleert de blaas- en nierfunctie. Het kruid wordt ingezet bij moeilijkheden bij urineren en bij blaas- en nierstenen. Vanwege de sterke stimulans op blaas en nieren moet je het kruid niet gebruiken bij nierinfecties.
Ook werkt selderij goed bij hoge bloeddruk en werkt gunstig op het cholesterolgehalte in het bloed.
De bitterstoffen in selderij stimuleren de spijsvertering, vandaar dat het kruid ingezet wordt bij een gebrek aan eetlust of bij indigestie.
Ook lijders aan reuma, jicht en artritis, kwalen die vaak samenhangen met een slechte waterhuishouding, vinden verlichting bij het gebruik van selderij.
De jonge wortel wordt gebruikt ter bestrijding van luchtweginfecties en astma. Je maakt daarvoor een aftreksel van fijngesneden wortel en neemt daarvan 3 kopjes per dag.
Meestal wordt in de huisapotheek het verse sap van het kruid gebruikt, maar echt nodig is dit niet omdat de geneeskrachtige werking ook bij het eten van selderij krachtig genoeg is.
Bijwerkingen van Selderij
Selderij stimuleert de baarmoeder en moet dus niet gebruikt worden door zwangere vrouwen.
Sommige mensen zijn allergisch voor selderij en ook die moeten het kruid laten staan.
Voor het overige zijn geen bijwerkingen te vrezen.
Selderij oogsten en bewaren
Selderij kun je het best oogsten in het eerste jaar en daarna voor de bloei. Drogen doe je het best in een voedseldroger of je vriest het blad in. De verdikte wortel van knolselderij blijft enkele weken goed in de koelkast. Overigens is selderij is het hele jaar door vers te krijgen. Onbespoten selderij van biologische teelt geniet vanzelfsprekend de voorkeur.
Meer over Selderij
In het volksgeloof zou selderij nuttig zijn voor mensen, die duizend en een ideeën hebben waar steeds niets van terecht komt. Door het nuttigen van selderij verandert dat.
Je krijgt er kracht en uithoudingsvermogen door om de weerbarstige praktijk aan te kunnen.
Een andere eigenschap van selderij ligt op het seksuele vlak.
Mannen, die problemen hebben met hun potentie zouden geholpen zijn met selderij.