Salie
salie
Salie - Salvia officinalis
Lipbloemigen - Labiatae
en. sage - de. Salbei - fr. sauge
De naam Salie is afkomstig van het Latijnse "salvare", vrij vertaald: redden of genezing brengend.
Het kruid werd vroeger voor allerlei kwalen ingezet en vaak met succes vanwege de antibiotische werking van de etherische olie en de bitterstoffen, die een gunstige werking hebben op het spijsverteringskanaal.
Salie, Botanisch
Salie is een sterke, struikachtige plant, die zomer en winter (grijsachtig)groen blijft. Hij wordt ongeveer 60 cm hoog en bloeit in de zomer met paarse bloemen.
De etherische olie, die in kliertjes onder aan het blad zit, verspreidt een typische, balsemachtige geur.
Salie komt van oorsprong uit Balkan en burgerde al snel in rond de Middelandse Zee. In dit klimaat, op wat armere, kalkrijke bodem voelt het kruid zich in zijn element.
Maar ook bij ons in een zonnige tuin is het een alleraardigste plant, die het ook als haagje goed doet.
Wel op tijd te snoeien, anders krijg je een warrige verhoutte plant. Af en toe een beetje kalk, weinig mest en je hebt er jarenlang plezier van.
Salie in de keuken
Salie is een lekker en gezond keukenkruid en je gebruikt daarvoor het fijngesneden blad.
Het smaakt heerlijk in salades en bij gerechten van varkensvlees, gans en vette vis.
Ook in gerechten uit landen rond de Middellandse Zee mag salie niet ontbreken.
Een Italiaans recept voor kruidige kalfslapjes vind je hier.
Een onalledaags borrelhapje bestaat uit wat grotere salieblaadjes die in tempuradeeg worden gedompeld en daarna knapperig gefrituurd.
Je hebt nooit veel salie nodig in de keuken, want het kruid heeft een uitgesproken, een beetje bittere, smaak die nogal snel overheerst.
Ken je het kruid nog niet, begin dan met een klein beetje en voer de hoeveelheid op tot je "de smaak te pakken hebt".
Salie in de huisapotheek
Als huismiddel is salie een bruikbaar kruid. Spijsverteringsklachten, zoals een opgeblazen gevoel, misselijkheid, diarree en buikkrampen, worden snel minder na een kopje thee van salieblad.
Je kunt er ontstekingen in mond- en keelholte mee bestrijden door te gorgelen met een aftreksel van salie.
Een kompres met een aftreksel van salie doet wonderen bij slecht helende wonden en bij zweren.
Bij verkoudheid is een kopje thee van salieblad met een beetje kaneel en honing erg verlichtend.
Vrouwen in de overgang hebben voor het slapen gaan baat bij een glaasje port waarin salie is uitgetrokken , want het kruid bestrijdt opvliegers en overmatig zweten.
Wanneer je veel geestelijke arbeid verricht, werkt een kopje saliethee stimulerend. Je kunt je beter concentreren.
En als je nerveus bent of oververmoeid, wil een kopje saliemelk wel helpen om je zenuwen in bedwang te houden.
Kortom, een veelzijdig kruid!
Bijwerkingen van Salie
Een van de bestanddelen van de etherische olie is thujon. Een grote hoeveelheid van deze stof is giftig, maar bij normaal gebruik zijn geen bijwerkingen te vrezen.
Zwangere vrouwen moeten het kruid niet gebruiken omdat salie de melkgift afremt.
Salie oogsten en bewaren
Als een van de "genadekruiden" werd salie vroeger ritueel geoogst en wel na het optrekken van de dauw op de feestdag van St. Jan (24 juni). Zo precies komt het niet, als het maar vóór de bloei gebeurt want dan zijn de werkzame stoffen van het kruid het sterkst aanwezig.
Drogen gaat gemakkelijk: je snijdt takken af, bundelt ze met een paar tegelijk en hangt ze -niet langer dan een week- te drogen op een schaduwrijke plek. De gedroogde blaadjes kun je ongeveer een jaar bewaren in een goed afgesloten trommel.
Meer over Salie
Men plantte vroeger salie bij een graf, omdat men dacht dat het kruid de dode zou beschermen.
Traditioneel wordt de rook van brandende salie gebruikt als reiniging van een nieuwe woning.
In het oude Griekenland dronken vrouwen saliethee voor een mooiere teint.
Vroeger werd saliemelk ook wel als middel bij slapeloosheid. Een man zonder fut werd daarom ook wel een Jan Salie genoemd.