De ijsheiligen
Vorstgevoelige kruiden en andere planten laat je in de winter op een vorstvrije plek of met een beschermlaag overwinteren.
Zij mogen pas naar buiten na de ijsheiligen.
Wanneer zijn ze, waarom heten die dagen zo en wie zijn die ijskoude sinten.
In de meteorologie onderscheidt men op vrij vaste tijden terugkerende weersituaties, de singulariteit van het weer.
De periode tussen 11 en 14 mei is zo'n singulariteit, die we de IJsheiligen hebben genoemd, naar de naamdagen van heiligen zoals dat in vroeger tijd de gewoonte was.
Het is de periode rond half mei die de grens trekt tussen winters weer met nachtvorst en de zomer, waarin de kans op nachtvorst bijzonder klein is. Het is dus niet zo, dat het half mei kouder is dan normaal!
De heiligen waarom het hier gaat zijn:
11 mei Mamertus, een franse bisschop uit de 5e eeuw. Hij is ook de patroonheilige van herders en brandweerlieden.
12 mei Pancratius, een Romeins martelaar uit de 4e eeuw
13 mei Servatius van Maastricht, de oudst bekende bisschop van Nederland.
14 mei Bonifatius van Tarsus, Romeins martelaar uit de 4e eeuw.
In oost Europa rekent men ook Sophia, de patrones van weduwen, tot de ijsheiligen. De feestdag van Koude Sophie, zoals ze ook wel wordt genoemd, is op 15 mei.
Schapen, oude wijven en sint Theresia
Er zijn nog meer van dergelijke singulariteiten in ons zeeklimaat. Half juni is er periode dat het meestal koel is.
Die noemen ze de schaapscheerders kou. Het is de tijd van het jaar waarin de schapen geschoren worden. Ontdaan van hun vacht zouden felle zonnestralen hun huid kunnen verbranden, dus wacht men op deze periode om dat te voorkomen.
Wanneer je eind september jarig bent heb je meestal goed weer, tenminste overdag want de dagen zijn een stuk korter geworden en ' s avonds kan het flink afkoelen . Er zijn dan enkele dagen zomerse temperaturen te verwachten, de oudewijven- of Michielszomer.
Half oktober komt sint Theresia je verrassen met enkel dagen lekker warm herfstweer, het Theresiazomerke of, zoals de Amerikanen zeggen the indiansummer.
En tenslotte Allerheiligen op 1 november, die nog een zomerke kan geven met aangename temperaturen en dan is het echt gedaan met het aangename buitenleven en gaan we de winter in.
Al die singulariteiten geven echter geen garantie want het weer doet altijd wat hij wil.